Van een oud laboratorium heeft Thomas Rau voor het Wereld Natuur Fonds (WNF) een nieuw kantoor gemaakt. Oud en nieuw gaan subtiel in elkaar over. Het is een samenspel van strakke houten lijnen met een keramische blob en blinkt uit in duurzaamheid. Het gebouw is emissievrij en tot in het kleinste detail gescreend, zowel op sociale duurzaamheid als op milieuaspecten.
Zeist ? Kantoor Wereld
Natuur Fonds Nederland
18 c Project
Project
cZeist ? Kantoor Wereld Natuur Fonds Nederland
Van een oud laboratorium heeft Thomas Rau voor het Wereld Natuur
Fonds (WNF) een nieuw kantoor gemaakt. Oud en nieuw gaan
subtiel in elkaar over. Het is een samenspel van strakke houten
lijnen met een keramische blob en blinkt uit in duurzaamheid. Het
gebouw is emissievrij en tot in het kleinste detail gescreend, zowel
op sociale duurzaamheid als op milieuaspecten.
Architect:rAU/Foto:christiAnrichters
Zeist ? Kantoor Wereld
Natuur Fonds Nederland
19 c Project
cGer de Vries en Peter Teeuw
De projectbeschrijving is verzorgd door
Ger de Vries (V&L Consultants Rotter
dam en gastdocent Milieutechnisch
Ontwerpen in relatie tot Architectuur,
faculteit Bouwkunde TU Delft) en Peter
Teeuw (universitair docent Milieu
technisch Ontwerpen in relatie tot
Architectuur, faculteit Bouwkunde,
TU Delft en werkzaam bij BEAR Archi
tecten, Gouda).
van het hart twee werkvleugels en direct achter het hart een derde kortere
vleugel met daarin vergaderruimten. twee originele trappenhuizen zijn als
noodtrappenhuizen gehandhaafd.
het vrijgekomen terrein is weer aan de natuur teruggeven waardoor het
gebouw een open relatie heeft met het omringende landschapspark. De
aanpak van het gebouw leidt er mede toe dat ook het park in glorie wordt
hersteld.
CO2 emissievrij
het gebouw heeft in de plafonds een ingenieus systeem van dunne buisjes
(klimaatmatten). De buisjes zijn verwerkt in een dikke laag leemstuc waar-
mee de plafonds en wanden zijn bedekt. Leemstuc is een natuurproduct,
een vochtregulerend ademend′materiaaldatwarmteenkoukanop≠-menenaf≥ven.D∞rdezevetlaag' van leemstuc ontstaat er een stabiel
binnenklimaat. De klimaatmatten zorgen voor zowel verwarming als koe-
ling. Dit systeem is gekoppeld aan een warmtepomp met warmte- en kou-
deopslag in de bodem maar kan ook worden gebruikt voor vrije koeling.
Gecombineerd met goede isolatie, drievoudige beglazing en een effectieve
vaste zonwering met lamellen blijft het energieverbruik laag. Dit scheelt in
de kosten en - veel belangrijker voor het WnF - zorgt voor een gebouw
zonder co2 uitstoot. Daarom draait de eigen warmtekrachtcentrale op lijn-
zaadolie. De onvermijdelijke co2 uitstoot daarvan is zo weer vastgelegd in
gewassen. naar eigen zeggen is het WnF-gebouw het eerste co2 emis-
sievrije gebouw in europa en het meest energiezuinige gerenoveerde ge-
bouw in nederland. b
het WnF nederland was door een forse groei toe aan nieuwe huisvesting
voor de circa 130 medewerkers. Door de aankoop van het voormalige la-
boratoriumpand kreeg het de kans om haar visie met behulp van haar ei-
gen huisvesting uit te dragen. het gebouw toont dat met eenvoudige mid-
delen aan een energie- en natuursparende wereld kan worden gewerkt. De
nieuwe huisvesting is sober, milieuvriendelijk en past goed in het land-
schap. Bij de keuze voor materialen en installaties is tot in het kleinste detail
rekening gehouden met het milieu en een harmonieus samengaan met de
natuur. om de zorgvuldigheid in de afkomst en productie van materialen te
garanderen is het complete internationale netwerk van het WnF aange-
sproken. Bij elk materiaal zijn de volgende vragen gesteld: Waar komt het
vandaan? hoe is het gemaakt? Wat zijn de transport kosten? en hoe zit
het met toekomstig onderhoud? onverantwoorde materialen of producten
zijn daarop niet toegepast (bijvoorbeeld producten waarbij er sprake was
van kinderarbeid).
Hergebruik
het gebouw ligt in het beschermde natuurgebied park schoonoord in
Zeist. het oorspronkelijke kruisvormige gebouw was strak en zakelijk
vormgegeven; de sfeer was somber. het interieur kenmerkte zich door een
donker gangenstelsel. rond het gebouw stonden vele bijgebouwen. het
oorspronkelijke gebouw is volledig gerevitaliseerd. De zuidvleugel, het
knooppunt van de vleugels ? het midden van het gebouw ? en vrijwel alle
bijgebouwen zijn afgebroken. ook de bovenste etage moest het ontgel-
den. Deze voormalige installatieverdieping, met een verdiepingshoogte van
slechts twee meter, had te weinig gebruiksmogelijkheden.
op de ontstane lege plek in het hart van het gebouw is een nieuwe, naar
binnen toe transparante, verbindingszone gebouwd met een entree op de
zonnige kant. in het geraamte van het oude gebouw zijn de kantoorvleu-
gels gehuisvest. Zo ontstond een langgerekt gebouw met links en rechts
Architect:rAU/Foto:christiAnrichters
Zeist ? Kantoor Wereld
Natuur Fonds Nederland
20 c Project
Bijzondere maatregelen
x hergebruik van het vrijgekomen
sloopafval (bijvoorbeeld beton dat is
hergebruikt voor bestrating en ander
grondwerk)
x Alle materialen zijn gecontroleerd op
milieuvriendelijkheid ?n op kinder-
arbeid
x Gebruik van alleen duurzaam gekapt
Fsc hout
x experimenteel toegepast eerste Fsc
bamboe in europa (trapleuningen)
x Gerecyclede vloerbedekking van
hergebruikt tapijt
x Gerecyclede deurmat van oude
autobanden.
x toepassing inlands grind en rivierklei
x ePc-waarde van 0,63 (de eis is hier
1,5)
x Luchtverversing in vergaderruimten
co2 gestuurd
x natuurlijke toevoer van, zo nodig
voorverwarmde, ventilatielucht
x Zonnecollectoren voor warm water
x Warmteterugwinning
x Warmtepompen
x Warmte- en koudeopslag
x Fotovolta?sche installatie
x Zonnepanelen voor elektriciteit
(netgekoppeld).
x Warmtekrachtcentrale op plantenolie
x indien nodig, groene stroom gegene-
reerd uit biomassa en groen gas voor
de kleine cv installatie als back-up
x nestkastjes voor vogels
x Kelder en ruimten achter een gevel
als behuizing voor vleermuizen
x regenwater infiltratie op het eigen
terrein (grindkoffers)
x Parkeerplaatsen met `aquaflow'
afvalwatersysteem voor zuivering
x Fietsenstallingen en douches voor
vervoersmanagement
x Leemstuc op de wanden en op het
plafond
x triple glas
x Zonneboiler
Projectgegevens
x opdrachtgever: Wereld natuur Fonds
nederland, Zeist
x architect: rAU, Amsterdam
x projectarchitect: thomas rau
x landschap: overmars consultancy
nature and Landscape Projects,
Laagkeppel
x projectmanagement: BBn, houten
x hoofdaannemer: Aannemersbedrijf
Van Zoelen BV, Utrecht
x installateur W: ULc, Utrecht
x installateur e: Verwey elektrotechniek
BV, Utrecht
x constructeur: ABt adviseurs in bouw-
techniek BV, Arnhem
x adviseur bouwfysica: DGMr,
Drachten
x adviseur W installaties: ArUP,
Amsterdam
x adviseur e installaties: ArUP,
Amsterdam
x bruto vloeroppervlakte: 3.800 m2
x netto vloeroppervlakte: 3.420 m2
x oplevering: september 2006
x locatie: Zeist, Driebergseweg 10
Kosten excl. BTW (bron: WNF, Zeist)
x verkoop oude pand: 3,2 mln.
x aankoop nieuwe pand: 2,3 mln.
x renovatie nieuwe pand: 6,2 mln.
De renovatiekosten van 6,2 mln., ook
wel de stichtingskosten genoemd, zijn
als volgt op te bouwen:
x terrein/bouwrijp: 0,6 mln.
x bouwkosten: 4,2 mln.
x interieur vast: 0,5 mln.
x advies/vergunningen: 0,9 mln.
Informatie en documentatie
x rAU, Amsterdam,
tel. 020 419 02 02, www.rau.eu,
architects@rau.eu
x Wereld natuur Fonds (WnF),
tel. 0900 1962, fax 030 693 04 08,
www.wnf.nl, info@wnf.nl
Architect:rAU/Foto:christiAnrichtersrAU
Het nieuwe kantoor van het WNF is gevestigd in een voormalig laboratorium.
Klimaatmatten
De klimaatmatten bestaan uit een
groot aantal kleine waterbuisjes.
Ze zijn tamelijk dun en daardoor een-
voudig te verwerken in plafonds.
De matten koelen het gebouw in de
zomer en verwarmen het in de winter
door de aardwarmte uit de bodem te
gebruiken. het is een uniek rondpomp-
systeem waarbij warmte van buiten,
warmte uit de grond en de warmte die
de mensen en apparatuur afgeven
worden benut.
Zeist ? Kantoor Wereld
Natuur Fonds Nederland
21 c Project
rAU
rAU
rAU
Architect:rAU/Foto:christiAnrichters
Reacties