‘Fixeren op nieuwbouw heeft geen zin,’ vindt Ronald Paping, directeur van de Woonbond. ‘Kwaliteitseisen stellen aan nieuwbouwwoningen is goed maar de grote winst, onder andere op het gebied van energie, is te behalen in de bestaande voorraad. Maar liefst de helft van de woningen heeft geen spouwmuur en dakisolatie. Daarmee moeten we nu direct stevig aan de slag en daarbij mag de lat best hoger liggen dan de 20 procent energiebesparing die door de corporaties voor de periode 2007-2015 is voorgesteld.’
10INTERVIEW
ronald paping
NR 4
december 2007
interview
ronald
paping
tekst martin liebregts
en peter de koning
11INTERVIEW
ronald paping
NR 4
december 2007
Fixerenopnieuwbouwheeft≥enz∈,′v∈dtRonaldPaπng,directeurvandeW∞nbond.Kwaliteitseisen
stellen aan nieuwbouwwo-
ningen is goed maar de gro-
te winst, onder andere op
het gebied van energie, is te
behalen in de bestaande
voorraad. Maar liefst de helft
van de woningen heeft geen
spouwmuur en dakisolatie.
Daarmee moeten we nu di-
rect stevig aan de slag en
daarbij mag de lat best ho-
ger liggen dan de 20 procent
energiebesparing die door
de corporaties voor de perio-
de 2007-2015 is voorge-
steld.'
CV RonalD PaPing (51)
Studeerde economie in Groningen.
Beleidsmedewerker bij de provincie
Overijssel.
Rijksuniversiteit Groningen: co?rdinator
van de Wetenschapswinkel Economie.
Maakte een tijd deel uit van de gemeen
teraad van Groningen.
Stapte in 1996 over naar ABVAKABO
FNV. Was daar eerst hoofd van de
beleidsafdeling en later lid van het dage
lijks bestuur als co?rdinator arbeids
voorwaardenbeleid.
Bij de FNV: hield zich bezig met de poli
tieke lobby voor de Tweede Kamer
verkiezingen.
Sinds 1 januari 2007 algemeen direc
teur van de Nederlandse Woonbond.
De energieprijzen zijn de laatste jaren sterk gestegen, in de periode
20002006 met liefst 68 procent. In januari 2007 betaalden huishou
dens plotseling 4,8 procent meer voor energie dan in december 2006.
Elk huishouden gaat in 2007 ruim 85 euro meer betalen. V∞rhettreffenvanduree≠rgiebesparendemaatre≥≤nzijnh∪rdersafhankelijkvanhunverh∪rder,′constateertPaπng.Ik maak me dan ook ernstig
zorgen over de invloed van die alsmaar stijgende energieprijzen op de
betaalbaarheid van het wonen.' Paping weet ook dat je maatregelen
moeilijk kunt afdwingen. Maarjekunthetwelonderwerpvandiscussiemaken.Enhete≠rgielabel,datper1jaνariwordt∈≥voerd,kanhelpenomhieropdeaandachttevesti≥n.Alsbewo≠rszichbewustwordenvandee≠r≥tischeenf∈anci?≤v∞r∂envanisolatie,zaldeweerstandzichomdraaienengaanzen∞dzakelijkemaatre≥≤nzelfafdw∈≥nbijhunverh∪rder.Laatikheteen∈itiatieechtnoemen:bewo≠rsku∩enzelfmetidee?nkomenenikweetzekerdatcorporatiesopenstaanv∞rre∂ijkeenhaalˉev∞rstel≤n.′EigEnDoMsnEutRaalDeVROMRaadheeftop17ok→bereenadviesuit≥brachtoverde→ekomstvandewon∈gmarkt.Waarhetkab∈et∈hetcoalitieakk∞rdminofmeerverbiedtomdaarovernatedenken,komtdeVROMRaadνmeteenverissendadviesoverhoehetandersenbeterkan.Uitgangspuntisdath∪rdersenkopers≥lijkmoetenwordenbehandeldendatiedereendiezijnw∞nl∗enniet(meer)kanopbren≥neenberoepmoetku∩endoenopeennieuw⊂sidie∈strument,dew∞n→eslag.H∪rders?nkopers.Een prima uitgangspunt,' vindt Paping. DeVROMRaadwildehypotheekrenteaftrekendeh∪r→eslag∈??nei≥ndoms≠utraalsysteemgieten.Eensysteemdath∪rdersenkopers,afhankelijkvanhun∈komenenw∞νitgaven,opbasisvandraagkracht∈≥lijkemate⊂sidieert.Zokomenpubliekemid∂env∞rvraagondersteun∈g≥richterterechtbijdemensendiehetnodigheen.Wantlatenweeerlijkwezen:momenteelgaater2miljardeuronaardeh∪rdersmarkten12miljardnaardehypotheekrenteaftrekvankopers.Datisnat∪rlijk∨ltescheef.Ikbegrijpdepopa̲riteitvankopen,mensenv∈denvermo≥nsvormingνeenmaalbelangrijk.Maarmoetjedatfiscaalondersteu≠n?Enwaarom≥enbel∗∈gopde→renho≥verk∞pw∈stenvankopers?Zeheendat≥ldnietverkre≥nd∞rarbeidmaard∞rmaatschappelijkeomstandighedendiev∞rhen→evalliggunstiguitpakken.Bel∗∈gzouvolstrektlogischzijn.′Destriktescheid∈gtussenkopenenhurenisvol≥nsPaπngde∞rzaakvandes≤chtfunctio≠rendewon∈gmarkt.Hetpompt∈beidesegmentendeprijzenop.Het huidige systeem is ook niet effectief,
omdat het zich grotendeels vertaalt in hogere koopprijzen, waardoor
een koopwoning voor minder in plaats van meer mensen bereikbaar
12INTERVIEW
ronald paping
NR 4
december 2007
ernstige
zorgen
over
betaal-
baarheid
wordt. Ik hoop dat de hypotheekrenteaftrek plaats maakt voor een
ander fiscaal systeem dat minder druk veroorzaakt op de huurprijzen.
Dat zou een goede aanzet zijn tot een rechtvaardiger systeem voor
inkomensondersteuning. George Orwell had het al over decentliv∈g′enbedoeldedaarmeedatiedereenrechtheeftopeenre∂ijkewon∈g.Wiedatnietgoedkanβ≤n,krij>ondersteun∈g.Opdeh∪rdersmarktpraatjemomenteelovereenmiljoenhuishoudensdieh∪r⊂sidieontvan≥n,15procentvanal≤huishoudens.V∞raldezegroepmoetnietver≥tenworden∈hetstrevennaarmeerkwaliteit.Hetismissχenvanbelangommaatschappelijknogdui∂ijkerdebasiskwaliteittedef∈i?ren,endiegaatverderdanal≤enveiligheiden≥zondheid.′tRansitiEtRajECtInhaaradviesvan17ok→berbesteedtdeVROMRaadwe∈igw∞rdenaanhettransitietrajectvanhetvrijermakenvandeh∪rmarkt.DeRaadv∈dtrege̲r∈gvanheth∪rbe≤id≥wenst(terecht,v∈dtPaπng),maarwilwelmeermarktprikkels∈voeren.Deelsd∞rregiona≤d⇔erentiatie∈hetwon∈gwaarder∈gstelsel,deelsd∞reenruimerh∪rbe≤id(welvaartvol≥ndh∪rbe≤id,meteenmo≥lijkheidv∞rho≥reh∪rstijg∈≥n)endeelsd∞rhetvergrotenvanhet≥liberaliseerdeh∪rsegment.Marktprikkels zijn niet
vies, maar leiden in een imperfecte woningmarkt gemakkelijk tot volle
dig verkeerde en ongewenste uitkomsten,' reageert Paping. Hetisbijv∞rbeelddevraagofregiona≤versχl≤nnietweer≤iden→tandereprob≤men.Neemhetl∞∩iveau.Alsdatoverhethe≤landgrotendeels≥lijkis,ku∩engroteregiona≤versχl≤n∈w∞nl∗en≤iden→tnieuwek≠lpunten,bijv∞rbeeldopdearbeidsmarkt.Belangrijkerisechterdatzolangernogsprakeisvanaanbodbeperk∈genonvolkomenheden∈derestvandemarkt(hypotheekrenteaftrek),meermarktwerk∈gal≤enmaar≤idt→tho≥reprijzen;∈dit≥valho≥rehuren.DaarkandeW∞nbondnietmee≤ven.Hettransitieprocesb∈≠ndeh∪rsec→rkunjenietloszienvanhettransitieprocesb∈≠ndek∞psec→r.′Deminima≤v∞rwaardediedeW∞nbondste<isdateennieuwwon∈gmarktbe≤id≤idt→tla≥re≥mid∂deh∪rl∗env∞rdela≥reenmidden∈komensonderdeh∪rders.Dehuidi≥on≥lijkheidtussende≥mid∂de≠oh∪rquote(24,2%)en≠ok∞pquote(16,1%)zoubijeennieuwsysteemmoetenverdwij≠n.Hetdeeldath∪rdersvanhun≠o∈komenkwijtzijnaandeh∪ris∈veρud∈g∨lteg.√tussEnMoDEllEnPaπngvervol>:Door verkoop
van huurwoningen ontstaat er een grotere variatie in huur en koopvor
men en een breed spectrum van posities tussen de traditionele huurder
en verhuurder. Huur en koop groeien duidelijk naar elkaar toe. Er ont
13INTERVIEW
ronald paping
NR 4
december 2007
staan veel tussenmodellen en dat is prima zolang de betaalbaarheid in
stand blijft. Door al die tussenvormen wordt de relatie tussen de corpo
ratie en zijn klanten′wel∨lcomp≤xer.Debetrokkenheidvandeversχl≤ndegroepenbewo≠rszalnamelijksterkafhan≥nvanhunpositie.Degewone huurder' bestaat straks niet meer. Nu al zie je her en
der in het land discussies ontstaan tussen huurders en kopers die sa
men in ??n complex wonen. Hoe moet dat als er straks ook diverse
huurkopers en koophuurders wonen? Het zal in zulke situaties vaak las
tig zijn om alle belangen te kanaliseren tot een onderhoudsbeleid waar
mee iedereen het eens is. Deze ontwikkeling vereist dat oplossingen
en benaderingen, waarbij het gaat om de behartiging van de belangen
van de woonconsument, in de context ingevuld moeten worden.'
Tegelijkertijd signaleert Paping een verminderende tweedeling tussen
huurder en corporatie en een versterking hiervan door de algemene
individualisering in de maatschappij. Datmaakteencomp≤x≥wijzeaanpaknog∈≥wikkelder.Metalsmo≥lijk≥volgeenverschuiv∈gnaareen∈÷idue≤aanpakmetmeermaatwerk.′Hetvergrotenvande∈÷idue≤keuzevrijheidv∈dtdeW∞nbondv∞rziereengg√oedenopdiemanier∞keencol≤ctiefbelang.Eencompo≠ntachti≥aanpakzouvol≥nshem∈zk̲e≥val≤nprimaku∩envoldoen.De
tijd is voorbij dat de corporatie een busje met luidspreker de wijk in
stuurde met de boodschap iedereenkrij>eennieuwedouche′.Alhoewel,datbusjekannogeentijdjemeealsjeerbijroeptu kunt daar en
daar gaan kijken naar de keuzemogelijkheden'. Hoe dan ook, we zitten
midden in een omslag van aanbodgericht naar vraaggericht. Corpora
ties hebben bewonersgroepen en huurderscommissies nodig om de
vraag te organiseren.'
Het uitgebreide ZAVbeleid (Zelf Aangebrachte Veranderingen) laat toe
dat de kwaliteit in de woning steeds afgestemd kan worden op de indi
viduele huurder/bewoner. Dit beantwoordt ook aan de toenemende
behoefte van de consument aan meer kwaliteit naar eigen keuze. Ookdevraag≥st∪rdeverbeter∈≥nspe≤nhierop∈.Alshetnietprojectmatigwordtuit≥voerd,verdientdekostenkwaliteitsveρud∈gextraaandacht.Dev∞r∂envanprojectmati≥aanpakmetseriekort∈gmoetnietvol≤digverlorengaan.′DiFFEREntiatiEEnergie is het onderwerp voor
de komende jaren. Nederland gaat op allerlei vlakken naar steeds meer
differentiatie en dat maakt vraagstukken voortdurend anders en com
plexer. Zulke processen moet je niet sturen op conjunctuur,' vindt de
Woonbonddirecteur. Een goede woning moet volgens hem minstens
100 jaar meekunnen, eigenlijk wel 200 jaar. Dat overstijgt elke conjunc
turele golfbeweging. Welkekwaliteitwildecon∑entover100jaar?Datisνdecentra≤vraag.Mensenwordensteedsmeercon∑ent,PaRtiCi̲EREVERh∪RDewon∈gmarktisnietoveral≥lijk.hetisv∞raleenregio-na≤markt.∈sommi≥≥bie-denissprakevaneenkrimpen-devraag,zoals∈∞stgron∈≥nenZuidlimburg,en∈anderestrekenisdatjuistan-dersom.in gebieden met een
groot tekort, zoals amsterdam
en utrecht, vormt de sector van
de particuliere verhuur een ex-
tra groot probleem,' vertelt Pa-
ping. s≤chtekwaliteitte≥neenzeerho≥prijs.hetisnogsteedsmoeilijk∈dezesec→radequaatoptetreden.Dere-≥l≥v∈gisniethetgrotepro-b≤em,welhetwon∈>ekort.Datmaaktdeverh∪rdermach-tig.goedecomμnicatieeneend∞rt∗endeklachtenbe-handel∈gku∩endepositievandeh∪rderversterken,plusnat∪rlijkdenodi≥maatre≥-≤naandeaanbodkant.′wordensteedskritischer.Debehoefteaankwaliteit≠emt→e,de→e≠mendebehoefteaane≠rgiekwaliteitisdaarvaneensprekendv∞rbeeld.′Paπngvervol>:De inkomensgroei van ruim 2 procent per jaar leidt in
circa tien jaar tot een toename van de besteding van zo'n 25 procent. Dit
betekent, dat er ruimte moet zijn om ook in het wonen de gewenste
kwaliteit toe te voegen. Ook in de afgelopen decennia is er een sterke
toename van het te besteden inkomen geweest. De woningen dateren
grotendeels uit de periode dat er economisch minder ruimte was. In de
woningbouw zal die kwaliteitssprong dus gemaakt moeten worden.
Natuurlijk is een belangrijke sprong in de afgelopen vijftig jaar de ruimte
consumptie per persoon geweest. Bewoonden in het verleden grote
gezinnen de woningen, nu is de gemiddelde woningbezetting bijna twee
personen. Het is de kunst om op dit soort ontwikkelingen te anticiperen.'
Reacties