Het bezit van woningcorporatie Mooiland Maasland omvat ruim 14.000 woningen in vijftig kernen, verdeeld over elf gemeenten in Noordoost-Brabant, Land van Cuijk en Noord-Limburg. Sommige dorpjes tellen nauwelijks 500 inwoners. Al die kernen zijn verschillend, qua bevolkingssamenstelling, cultuur, etc. Eén ding hebben ze gemeen: de voorzieningen staan er onder druk, waardoor het wonen niet voor alle doelgroepen perspectief biedt. Mooiland Maasland wil in alle dorpen een leefbaar woonmilieu waarborgen, maar weet ook dat ze niet alle verdwenen voorzieningen kan terugbrengen. Dat betekent ‘schatgraven’ naar de voorzieningen die het ‘samen leven’ versterken.
10INTERVIEW
mooiland maasland
NR 6
december 2008
interview
mooiland
maasland
tekst martin liebregts en peter de koning
foto's peter de koning
11INTERVIEW
mooiland maasland
NR 6
december 2008
Het bezit van woningcorpo-
ratie Mooiland Maasland
omvat ruim 14.000 woningen
in vijftig kernen, verdeeld
over elf gemeenten in
Noordoost-Brabant, Land
van Cuijk en Noord-Limburg.
Sommige dorpjes tellen
nauwelijks 500 inwoners. Al
die kernen zijn verschillend,
qua bevolkingssamenstel-
ling, cultuur, etc. E?n ding
hebben ze gemeen: de voor-
zieningen staan er onder
druk, waardoor het wonen
niet voor alle doelgroepen
perspectief biedt. Mooiland
Maasland wil in alle dorpen
een leefbaar woonmilieu
waarborgen, maar weet ook
dat ze niet alle verdwenen
voorzieningen kan terug-
brengen. Dat betekent
scˆgraven′naardev∞r-zien∈≥ndiehetsamen
leven' versterken.
Annelieke Steenbergen is adviseur participatie bij Mooiland Maasland.
Ze vertelt over de bijzondere kernactiviteit Buurtschat & Schatgraven:
Elkeb∪rtheeftwelietsbijzonders,wateraanbijdraa>datmensenergraagwo≠n.Dezebuurtschat' willen we samen met bewoners,
instanties en gemeenten ontdekken en verder ontwikkelen. Een buurt-
schat kan van alles zijn. In Vorstenbosch bijvoorbeeld hebben we de
kapel aangekocht waarvan we de bestemming bepalen in overleg met
de hele gemeenschap. In Megen zoeken we oplossingen voor wonen,
welzijn, zorg, toerisme en onderwijs, in Cuijk experimenteren we met
buurtbudgetten, in Gassel werken we aan een dorpsservicepunt en een
cafetaria. In Mill en Sint Hubert gaan we samen idee?n uitwerken die
leven rond jongerencentrum De Wissel. Door het gezamenlijk schatgra-
ven ontstaan vaak nieuwecoalities′.Bijv∞rbeeldeennieuwesamen-werk∈gtusseneenonder≠mereneenzorgorganisatie.′Overde∈vl̲∈gvandekarakteristiekekapel∈Vorstenboschheentalvanpartijensamenna≥dacht.M∞ilandMaaslandkochtdekapelaanenondeρudthem,de∈vl̲∈gervanmetsociaalct̲ure≤activitei-tenre≥≤ndebewo≠rsen∈stantieszelfmetbehp̲vaneendaar-v∞rbestemdbud≥t.In zo'n geval trekken wij vaak in eerste instantie
de kar,' vervolgt Steenbergen. Webren≥npartijensamenronddetafelenzijn∈diez∈deaanja≥r→thet≥zamenlijkescˆgraven.Hetiseenaantrekkelijkemanieromtestrevennaaronst̲iemedoel:vita≤b∪rtenwaar∈wede≤efbaarheidoppeilhoudenenwaarnodigversterken.Endatisuite∈∂ijkdeeni≥echtescˆwaarnaarwegraven.′Enanderv∞rbeeldishetv∞rmali≥bijhetkl∞sterhorendesch∞l-≥bouwAcropolis∈Me≥n.Eengm√oνmentaal≥bouwdatzich∈zo′nk≤∈dorpmoeilijklaat∈v≤̲n.Decorporatiereno∨rthetpandenvervol≥nsgaathetonderdakbiedenaaneen≥meenschaps-huis,eenbakkerijwaar≥handi∩tenku∩enwerken,een→eristisch∈formatiepunt,eenw∈kelmetstreek∏uctenenappartementen.Degymzaalverdwijntenopeenanderelocatiekomteenhorizonsch∞lmetμ<ifunctio≠≤ruimte.Opdeplaatsvandesch∞lkomenzorgap-partementen.Eenke∈greactie.Deze invulling komt rechtstreeks uit
de bewoners zelf en het draagvlak ervoor is dan ook erg groot,' vertelt
Mirjam Kr?winkel, directeur van Mooiland Maasland. Ditiseentyπschv∞rbeeldvaneenprojectdatjen∞itals∈÷idue≤organisatiekuntdoen.Al≤en∈goedesamenwerk∈gmetdeloka≤≥meenschapontstaandemo≥lijkhedenenhetdraagvlakomzo′nprojecttelatensla≥n.Ditisv∞ronsd?manieromtewerkenaandevitaliteitvank≤∈eker≠n.Datraakt∞krechtstreekshetbelangvanonzecorpora-tie.Immers,∈vita≤w∞n-en≤ef≥biedenku∩enwijonzewon∈≥ngoedblijvenverhuren.Zosnijdthetmesaantweekanten.′12INTERVIEWm∞ilandmaaslandNR6december2008destadkan≤renvanhetdorpSOCIALEK∀RTIndezearbeidsintensievemaniervanwerkenishetbelangrijkomdesociale kaart' van een dorp goed te
kennen. De corporatiemensen verdiepen zich in de achtergrond van de
dorpsbewoners, zodat ze weten wie er sleutelfiguren zijn en waarom
sommige mensen en buurten een bepaald geluid laten horen. Dat bete-
kent verder kijken dan die vijftig mensen die altijd naar een informatiebij-
eenkomst komen, benadrukt de directeur. Dusstaanwe∞kmeteen∈formatiekraamopeve≠menten,bel≤nwebijeenaantalmensen≥w∞naanenbezoekenweal≤r≤ijeugdactiviteiten,omzo∨lmo≥lijkrechtstreeksvandedorpsbewo≠rstehorenwatzedenkenenwensen.B∪rtscˆ&Scˆgraveniseend∪rzame∈vester∈g∈≤efbaarheid,eenuitstekendemanieromkarakteristieke≥bouwen∈deker≠ntebeνenv∞rv∞rzien∈≥ndiede≥meenschappenb∈denenverster-ken.D∞rdirect∈tespe≤nopdebelangrijkstebehoeften∈eendorp,faciliterenwehetloka≤verenig∈gs≤venencre?renwedraagvlak.Enhoegroterhetdraagvlak,destegroterdekansvansla≥n.′VR∀GEN∀NBODInhetwerk≥biedvanM∞ilandMaaslandoverheerstdek∞pwon∈genspee<≥stapeldebouwnauwelijkseenrol.Hetaandeelh∪rwon∈≥nvarieertperdorp≥meentevan10→t30procentenbedraa>≥mid∂d∘a25procent.Hetei≥nwon∈gmark→nderzoekuit2004signa≤erdealdeeersteteke≠nvaneen→e≠mendemismatchtussenvraagenaanbod.Descheveveρud∈≥ntussenhetgroteaantalk∞pwon∈-≥n∈dezestreekenhette≥r∈≥aantalh∪r-enstapelwon∈≥ndrei≥nnogverderscheeftekomenlig≥n.Omditte≥ntegaan,heeftM∞ilandMaaslandzichzelfdeopdracht≥≥venom→t20152.000nieuweh∪rwon∈≥nterealiseren,grotendeelsν<redenwon∈≥n.Tweederdehiervankrij>eenh∪rprijsonderde⊂sidiegrens.Tussende500en1.000won∈≥nworden→t2015aan≥p∗v∞rmensendiemindermobielzijnenofzorgbehoeven.Verderworden1.000won∈≥nverkochten1.000won∈≥n≥sl∞pt.V∞rdezesl∞pwo-n∈≥nkomenminimaalweer1.000won∈≥nterug,viaverdicht∈gmo≥lijkzelfsmeer.Verderheeftdecorporatiemomenteel240projec-tenonderhandenv∞rverbeter∈gofuitbreid∈gvanhetwon∈gaanbod.De nultredenwoningen bouwen we met het oog op de toekomst,'
vertelt Kr?winkel. Nietdirectv∞rdehuidi≥behoeftemaarv∞rdevraagvanmor≥nenovermor≥n.Datis≥enenkelprob≤emwantdezewon∈≥nzijn∞kprima≥sχktv∞ral≤enstaandenenk≤∈e⋆tendehuishoudens.Debrededeurenv∞rrols→e≤rszijnbijv∞r-beeld∞kerg≥wildbijmensenmeteenk∈derwa≥n.Dejon≥redoelgroependieweerνmeebedie≠n,stromenoverenke≤jarenweeruitenjuistdanbeg∫devraagvaνitdeouderedoelgroepen→ete≠men.′Col≤gaSteenber≥nbenadruktdatM∞ilandMaasland∈13INTERVIEWm∞ilandmaaslandNR6december2008haarrenovatie-ennieuwbouwprojectenzo∨lmo≥lijkplus-kwaliteitwilrealiseren,bovendeeisenvanW∞nkeur.Datbetekentonderandereminimaaltweeslaapkamersenwaarmo≥lijkextravierkantemeters.Mensen willen nu eenmaal steeds meer ruimte. Ruimte biedt
mogelijkheden en daardoor toekomstwaarde. Daarnaast zorgen we
voor een goede spreiding van het wonen met zorg, en de moderne
technische ontwikkelingen bieden op dat gebied gelukkig steeds meer
mogelijkheden tot maatwerk. Clustering doen we alleen nog als het
echt niet anders kan.'
BUURTBUDGETTEN Mooiland Maasland wil breder
investeren dan stenen stapelen. Een goed voorbeeld daarvan is het
experiment met buurtbudgetten in de wijk De Valuwe. Een beetje een
stadswijk met een wat mindere samenhang. De bewoners krijgen de
beschikking en zeggenschap over een budget en worden daardoor
mede-eigenaar van de wijk. Kr?winkel legt uit: Omdatzeerda≥lijkswo≠nen≤ven,heenzeals≥enanderzichtopdeprob≤menrondom≤efbaarheid?nheenzevaak∞kgoedeidee?nomprob≤-menaantepakken.Methetei≥nbud≥tku∩enzeslagvaardigwerkenaanverbeter∈g.Zewordendaarbij≥faciliteerdenonder-steundd∞rdeanderebetrokkenpartijen:de≥meenteCuijk,M∞i-landMaaslandendeWijkraadDeValuwe.Opdezemanier≥venwedewijkbewo≠rsei≥nverantw∞r∂ijkhedenenontstaanerkansenv∞rherstelenverbeter∈gvandesocia≤samenhang.′Hetexperimentbev∈dtzichν∈deuitvoer∈gase.Dewijkbewo≠rsheen28idee?n∈gdiendennaeenstemmingheeftdeWijkraadal≤idee?n≥rangsχktophetbelangv∞rde≤efbaarheid∈dewijk.Deeerste16idee?nwordenνuit≥voerd,uitvoer∈gvandeoveri≥12idee?n⋆tbeg∈2009.M∞ilandMaaslandende≥meenteCuijk∈vesterenelk40.000euro∈ditproject,samen80mil≤.Dit project
illustreert duidelijk hoe vaag de grens soms is tussen corporatiewerk en
opbouwwerk,' vertelt Steenbergen. Enja,wijvra≥nonsweleensaf:gaanweniettever?Dereactiesvanbewo≠rsenorganisatieszijna<ijdergpositief,datisheelbelangrijkv∞rons.Hetgaathieromdraagvlakenvlothande≤n.Hetfaciliterenvandits∞rt∈itiatieven,het∈gangzeenenanderepartijenerbijbetrekkenku∩enwijνeenmaalmakkelijkerdaneen≥meente.′Maardoenwewel∈vester∈≥ndief∈ancieelverstandigzijn,vraa>Kr?w∈kelzichaf?Die afweging is wel eens moeilijk. Investeren in puur
vastgoed is niet zo complex, dat kun je gewoon uitrekenen. En als het
niet dekt, maak je de afweging: hoe ver willen we gaan? Maar voor initia-
tieven als buurtbudgetten gaat dat natuurlijk helemaal niet op. Dat is een
pure investering in de mensen. Minder duidelijk ligt het bij woningen en
woonomgeving. Stop je een ton in de stenen of in de omgeving? Stenen
STRATEGISCHE
SAMENwERKING
De fusie van woonmaatschappij
Maasland en Stichting Vitalis is
sinds 1 juli 2008 een feit. De
nieuwe overkoepelende organi-
satie Mooiland heeft drie werk-
maatschappijen: Mooiland
Maasland, Mooiland Vastgoed
en Mooiland Vitalis. De afdelin-
gen vastgoed van beide corpo-
raties zijn direct gaan samen-
werken op strategisch niveau.
De andere werkmaatschappijen
blijven zelfstandig functioneren.
Van een klassieke fusie is dus
geen sprake. Fuseren was ook
niet het uitgangspunt toen in
2007 de gesprekken over
samenwerking begonnen.
Mirjam Kr?winkel: we∈veste-ren∈v∗goedwaarwe∈≥lo-zijnf∈ancieelverstandigenveilig,maardeom≥v∈gkaneenevengoed∈vester∈gsdoelzijn.Hetisal≤en∨lmoeilijkertebereke≠n.′M∀TwERKOPLOCATIEDetermplatteland' is een
containerbegrip waar Kr?winkel en Steenbergen niet veel mee kunnen.
De verschillen tussen de dorpen kunnen behoorlijk groot zijn, qua
cultuur en bevolkingssamenstelling. De corporatie wil daar per kern zo
goed mogelijk bij aansluiten met passende vormen van wonen, welzijn
en zorg. Maatwerk op locatie dat soms bijna uitmondt in een ??n op
??n relatie met de huurders. Een werkwijze die volgens Kr?winkel ook
in de stad goed mogelijk is. Ze legt uit: Onzecreatieveenk≤∈schali≥maniervanwerkenisgoedteverta≤nnaarhetste∂ijkecorporatie-werk.Sterkernog,juist∈eenstadzoudendeuitgangspuntenvanonzewerkwijze,diezo≥richtisop≤efbaarheid∈b∪rtenenker≠n,vangrotewaardeku∩enzijn.Alsjedemensenenhunprob≤menenmo≥lijkhedengoedkent,kunjealscorporatieoveral∈Nederland≻esvolwerkenopbasisvancontacten≤g≥n,coalitiessluitenencreatief≥bruikmakenvandemo≥lijkhedendiemensenen∈stanties∈zichheen.′ven.DiverseprojectenvanVita-lissprakenonsaanenerwaseensterkeklik' tussen de orga-
nisaties. Tegelijkertijd was
Maasland op zoek naar een
manier om de losse investerin-
gen bij collega-corporaties te
bundelen in een duurzame rela-
tie. Een fusie met Vitalis bleek
de juiste vorm.'
De fusie komt tot uiting in de
nieuwe werkmaatschappij Mooi-
land Vastgoed die werkt in
opdracht van Mooiland Maas-
land en Mooiland Vitalis. Maas-landheeft∨lervar∈gmetv∗-goedontwikkel∈genisregionaalsterk.Vitaliswerktlandelijkenisexpertophet≥biedvanzorgar-ran≥mentenenw∞nvormenv∞rouderen.Deorganisatiesv≤̲nelkaaruitstekendaan.′Kleinschaligheid is geen loos begrip,' vinden Mirjam Kr?winkel (rechts) en
Annelieke Steenbergen. `We zoeken voortdurend naar maatwerk op dorpsni-
veau. Dus moeten we steeds een nieuwe maat vinden. Zeker bij de realisatie
van wonen met zorg zoeken we steeds de juiste mix van wonen in een
beschermde omgeving. Bijvoorbeeld een combinatie van dementerenden en
verstandelijk gehandicapten, of een omgekeerde kangaroewoning voor een
dementerende met een zelfstandige partner.'
Reacties