20Amsterdam Brede School Osdorp Project Project Amsterdam ? Brede School Osdorp ATELIERZEINSTRAVANDERPOLBV De moderne, glimmende buitenschil doet niet direct vermoeden dat de Brede School in Osdorp vrijwel volledig van hout is gemaakt. Het hout is bepalend voor de warme sfeer van het interieur. Opvallend hierbij is de es- thetische kwaliteit van de detaillering en de zorgvuldige uitvoering hiervan, een hele prestatie gezien de bescheiden budgetten voor scholenbouw. Het gebouw huisvest een brede school, dat wil zeggen dat aan de school diverse voorzieningen zijn gekoppeld, zoals buitenschoolse opvang. Naast twee basisscholen zit er ook een kinderdagverblijf en een GG&GD in het complex. De interactie van de verschillende gebruikers in de gemeenschap- pelijke ruimten moet de kansen van de schoolgaande kinderen vergroten. Houten draagconstructie De houten constructie is zondermeer het meest `spannende' aspect van het gebouw. De ontwerpers zijn er dan ook trots op dat dit, na veel overredings- inspanning, gerealiseerd is. Het is uniek in Nederland dat in een gebouw met vier verdiepingen en met forse overspanningen de volledige draagconstruc- tie en alle vloeren in hout zijn uitgevoerd. Ook de hangbrug, trappen, tribune en de geprefabriceerde gevelsluitende elementen zijn van hout. De gelamineerd vurenhouten draagconstructie van kolommen en vakwerk- liggers en de dragende delen van de gevel zijn gemaakt van hout met een FSC-keurmerk; de vloeren en andere houttoepassingen zijn PEFC gecerti- ficeerd (zie kader). In totaal is er zo'n 1100 kubieke meter ruw gecertifi- ceerd hout voor het complex gebruikt. De keuze voor hout komt voort uit de gewenste sfeer. Het maakt volgens de architect het gebouw licht in gewicht en uitstraling, raakbaar, zacht, kleurrijk, gem?leerd en het geeft een leefbare atmosfeer. Het ontwerpen in hout was niet bij voorbaat het uitgangspunt. In eerste instantie werd ook gedacht aan uitvoering in beton. Wel stond van begin af aan vast welke sfeer er in de centrale binnentuin moest ontstaan. Deze zou botsen met de rest van het gebouw, als dit in beton zou worden uitgevoerd. De keuze voor FSC-hout komt van de houtadviseurs. Na enige aanpassin- gen bleek een houten draagconstructie mogelijk en binnen het budget rea- liseerbaar: voor houtspecialisten De Groot Vroomshoop en Finnforest de kans om aan te tonen dat een dergelijk gebouw ook geheel in gecertifi- ceerd hout te realiseren valt. Met veel prefabricage was de montagetijd kort. De detaillering van het hout is elegant met de verbindingen uit het zicht. Het hout beschermt bovendien het staal in het gebouw tegen het bezwijken bij brand. Kwaliteit Het heldere concept van ruimten rond een centrale ontmoetingsplek (win- tertuin) stond al in het eerste prijsvraagontwerp zes jaar geleden. Mede door de heldere organisatie was houtbouw met een verdiepingshoogte van vier meter financieel mogelijk. Deze verdiepingshoogte was gewenst om de klaslokalen een entresol te geven. Ieder klaslokaal heeft onder de in- steekverdieping een eigen voorzieningenblok met garderobe, twee toilet- ten en een keukenblokje, waardoor er meer zicht op de kinderen ontstaat. Dat is een van de voorbeelden van logische organisatie in het gebouw waarbij goed gelet is op het functioneren van elk afzonderlijk onderdeel binnen het geheel. De school is energiezuinig met een lage temperatuur vloerverwarming on- der de zwevende dekvloer (fermacell). Door de lichte constructie is het ge- bouw snel op te warmen. Het ontbreken van radiatoren voorkomt de be- kende stofnesten. Ondanks de gebalanceerde ventilatie kan in ieder lokaal een raam worden geopend. 21Amsterdam Brede School Osdorp De nieuwe Brede School in Amsterdam Osdorp, ontworpen door Liesbeth van der Pol, is warm van binnen en strak en flitsend van buiten. Opvallend aan het gebouw is het innovatieve gebruik van hout. In samenwerking met de houtindustrie is de volledige draagconstructie namelijk in (duurzaam) hout gerealiseerd. Dat is opmerkelijk voor een vierlaags schoolgebouw. Daarnaast valt het gebouw op door de heldere organisatie, de verdiepingshoogte en de interactie van gebruikers. Gecertificeerd hout FSC: Het Forest Stewardship Council is een internationale organisatie zonder winst- oogmerk met strenge eisen voor een duurzaam bosbeheer. De garanties ten aanzien van ecologische bosbeheer en de belangen van bevolking en bosarbei- ders zijn algemeen erkend. PEFC: Het Pan European Forest Certificate is een overkoepeling van diverse nationale certificeringsystemen met verschillende criteria. Dit zelfcertificerend systeem is een initiatief van Europese houthande- laren. Ook de buitengevel is deels met hout bekleed. De beplating is voorzien van het bolicoat multicolor gevelglim-systeem, een coating die zorgt voor schittering, aansluitend bij de jongeren van deze tijd. ATELIERZEINSTRAVANDERPOLBV Amsterdam Brede School Osdorp Project22 Projectgegevens Opdrachtgever: Gemeente Amsterdam stadsdeel Osdorp, Amsterdam Ontwerp: Atelier Zeinstra van der Pol BV, Amsterdam Projectarchitect: Liesbeth van der Pol Medewerkers: Ari Mashiach, Pier Helder, Ernst Verwijnen Installatie adviseur: DWA installatie- en energiead- vies, Bodegraven Hoofdaannemer: Heijmans IBC Bouw Amsterdam B.V., Amsterdam Constructeur: Cumae B.V., Arnhem Constructeur houtcon- structies: BV Bouwtech- nisch Adviesburo ir. W.A. van Boxsel c.i., Oosterhout Houtconstructie: De Groot Vroomshoop BV, Vrooms- hoop i.s.m. Finnforest Holland, Nijmegen Directievoering: AREC Architecten & Ingenieurs, Goirle Start bouw: februari 2005 Oplevering: maart 2006 Bruto vloeroppervlakte: 7000 m2 Projectkosten: 6.800.000,- Adres: Simonskerkestraat / Evertsweertplantsoen Amsterdam Osdorp Gebruikers: 2 basis- scholen, GG&GD, Kinderdagverblijf Informatie en documentatie www.zeinstravanderpol.nl 1 1 2 2 4 5 6 7 8 8 10 10 10 9 17 12 20 20 11 15 entree kinderdagverblijf bergingen kantoren tribune lokalen entree onderbouw entree school wintertuin entree GG&GD GG&GD kinderdagverblijf aula entree bovenbouw tribune brug speellokaal gymzaal 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 vide18 lerarenkamer19 speelplaats20 10m Innovatieve vloeroplegging ATELIERZEINSTRAVANDERPOLBV ATELIERZEINSTRAVANDERPOLBV 23Amsterdam Brede School Osdorp Project densoband as densoband gelamineerde ligger 280 x 1200 39 39280 140 140 5 5 4500+2750 400 1400 1000 vloerplaat kopschot kerto rib Innovatieve vloeroplegging Bijzonder is de door Finnforest ontwikkelde detaillering van de vloeroplegging. De ribbenvloeren van Kerto ribben en vloerplaten (gelamineerd Fins vurenhout) zijn met de vloerplaat op de liggers gelegd, waarbij de ribben als het ware aan de vloerplaat hangen. ATELIERZEINSTRAVANDERPOLBVATELIERZEINSTRAVANDERPOLBV DEGROOTVROOMSHOOPBV Peter Teeuw De project beschrijving is verzorgd door Peter Teeuw (universitair docent MilieuTechnisch Ontwerpen, faculteit Bouwkunde, TU Delft en werkzaam bij BEAR Architecten in Gouda).