Ondanks de bescheiden effecten van het werken met leefstijlen, hebben bewoners een groot vertrouwen in woonruimteverdeling op basis van leefstijl. “Het geeft aan dat bewoners zich zorgen maken over wie hun nieuwe buren en buurtbewoners worden. Een minder anoniem systeem dat let op leefstijlen van oude en nieuwe bewoners, geeft zowel de corporatie als de bewoner een gevoel van controle”, stelt het rapport.

Woningcorporaties worstelen regelmatig met de verschillende levenswijzen van hun bewoners. Heterogeniteit en ‘botsende leefstijlen’ leiden vaak tot overlast, onvrede en spanningen, zo is de veronderstelling. Omdat corporaties als verhuurder verplicht zijn hun huurders ‘ongestoord woongenot’ te bieden, grijpen zij in met leefregels en handhaving, maar proberen ze ook een grotere homogeniteit in leefstijl van huurders in een specifiek portiek of complex te bereiken; ‘soort bij soort’.

In de afgelopen jaren zijn er diverse initiatieven ontwikkeld waarbij leefstijl een rol speelt in de woningtoewijzing. Er wordt verondersteld dat buren met dezelfde leefstijl minder onderlinge problemen ervaren en dus prettiger wonen. In twee intensieve casestudy’s – het POL-model (corporatie Woonbron) in Dordrecht en EigenStijl Wonen (corporatie Vestia) in de Zoetermeerse wijk Palenstein – is onderzocht of dat zo is.

Uit dit onderzoek blijkt dat de toegenomen woonwaardering vooral voortvloeit uit verbetering van de woning en het wooncomplex en door intensivering van het sociaal beheer. De bijdrage van woningtoewijzing op basis van leefstijl is bescheiden. Vooral in Dordrecht draagt een passende leefstijl bij aan een iets hogere woonwaardering. Het onderzoek bevestigt hiernaast een aantal uitgangspunten van de leefstijltoepassing. Zo hebben bewoners met verschillende leefstijlen verschillende voorkeuren en verwachtingen ten aanzien van de woonomgeving en het samenleven in de buurt. Hiermee kan in het beleid rekening worden gehouden. Vraag is dan wel of je kiest voor een systeem waarin bewoners zelf een keuze maken ten aanzien van woningen die passen bij hun leefstijl, of dat de corporatie dit doet, aldus het rapport.

Uit het onderzoek blijkt dat een behoorlijk aantal bewoners niet-passend woont qua leefstijl. Dat geldt ook voor bewoners die er zijn komen wonen nadat de woningcorporatie woningen verdeelde op basis van leefstijl. Leefstijlen lijken bovendien in de praktijk te kunnen veranderen in de tijd. Dit vraagt om nader onderzoek. Volgens de onderzoekers pleit dit ook voor een dynamisch systeem waarin rekening wordt gehouden met de mogelijkheid dat een leefstijl verandert in de loop der tijd.

'Soort bij soort. Leefstijlen in woonruimteverdeling en beheer', Wenda Doff en André Ouwehand, Onderzoeksinstituut OTB, Technische Universiteit Delft.