Krimp is een voor Nederland nog volstrekt ongewoon fenomeen. Het vraagt om lef, experimenteren en pionieren om er mee om te gaan. Ook, of júist op het thema Wonen. Stadsregio Parkstad Limburg als proeftuin? Prima, doordat we in demografische zin voorop lopen, ontkomen we niet aan die rol. Samen met collega-overheden en maatschappelijke organisaties moeten we die rol oppakken en ervoor zorgen dat de ervaringen hier als gids dienen voor de regio’s die volgen.
nr 3 2010 opinie6
opinie
nu proeftuin,
straks gidsregio
Krimp is een voor Nederland
nog volstrekt ongewoon
fenomeen. Het vraagt om lef,
experimenteren en pionieren
om er mee om te gaan. Ook,
of j?ist op het thema Wonen.
Stadsregio Parkstad Limburg
als proeftuin? Prima, doordat
we in demografische zin
voorop lopen, ontkomen we
niet aan die rol. Samen met
collega-overheden en maat-
schappelijke organisaties
moeten we die rol oppakken
en ervoor zorgen dat de
ervaringen hier als gids
dienen voor de regio's die
volgen.
tekst andy dritty
Andy Dritty is portefeuillehouder Wonen
van de Stadsregio Parkstad Limburg en
wethouder van de gemeente Landgraaf.
Parkstad Limburg, de regio van 8 gemeenten (ruim 250.000 inwoners)
in Zuidoost Limburg, heeft geen gebrek aan aandacht op dit moment.
De reden: krimp. Of nauwkeuriger: de bevolkings- en huishoudensda-
ling. Collega-overheden, media, maatschappelijke organisaties, bedrijfs-
leven: allemaal ontdekken ze het thema, ze snuffelen eraan, zien
kansen en bedreigingen en vinden dat er wat moet gebeuren. In Park-
stad zelf, zijn we een stap verder. Als eerste stedelijke regio in dit land
hebben we de laatste jaren immers al kennis gemaakt met het feno-
meen. De genoemde fasen ? van ontdekken tot vinden dat er wat moet
gebeuren ? hebben wij in feite al doorlopen. En intussen zijn wij in een
volgende fase beland: die van handelen. Niet om de krimp in z'n geheel
te keren, maar om van de regio een duurzaam vitale regio te maken,
met een behapbare bevolkingsdaling als gegeven. Ons handelen moet
krimpproof zijn.
UitdagiNg
We staan gesteld voor een uitdaging. Kort en krachtig: voor de periode
2008-2020 moeten netto ruim 6.000 woningen worden onttrokken om
de woningmarkt in een nieuw evenwicht te brengen. Krimp gaat echter
nr 3 2010opinie 7
gepaard met ontgroening en vergrijzing en daar-
mee met meer vraag naar andere woningen. Dat
maakt dat het onttrekken van woningen aan de
voorraad, gecombineerd kan en moet worden met
het cre?ren van nieuwe kwalitatieve wooneenheden.
We willen de woningmarkt immers ook gewoon bij de
tijd houden. We gaan daarbij uit van een zogenoemde
terugbouwopgave van 7.000 woningen. Dat maakt dat er
in 2020 13.000 woningen aan de voorraad onttrokken moeten zijn.
ONOrtHOdOxe maatregeLeN
Slopen kost geld. Ter indicatie uit het rapport Limburg Transformeert
van de provincie Limburg (2007): hetuitdemarkt≠menvan≤eg-staandewon∈≥nzonderdatietswordtterug≥bouwdkostafhankelijkvandeboekwaardeenher∈richt∈gvanhetterre∈algauwzo′n50.000,-perwon∈g′.Deconclusievandecomb∈atieaantal te
onttrekken woningen' en sl∞pkosten′is≥makkelijktetrekken:alsweParkstadLimburgopeenanderemanierkrimppr∞fku∩enmaken,gr??g.Vandaardatwe∈deregioaandeslagz≤̲nenmoetenmeteencomb∈atievanonorthod⊗emaatre≥≤n.Waarbijwereken∈ghoudenmetdebeperk∈≥n,maar∞kmetdekansendiedewon∈gmarktspecifiek∈onzeregiobiedt.Iknoemtweev∞rbeelden.Uitonderzoekv∞rParkstadis≥b≤kendathet∫eressantistebekij-kenwelkewon∈≥nzich≤≠nv∞rsamenvoeg∈g.Hetsamenvoe≥nvan∈mid∂sverouderdedup≤xwon∈≥nbijv∞rbeeld,∈comb∈atiemethetaanpassenvandewon∈≥naandehuidi≥eisenophet≥biedvane≠rgieend∪rzaamheid,iseengoedeoptie.Specifiekv∞rParkstadLimburgzijner∞kmo≥lijkhedenb∈≠nbeschermdestads-endorps≥zichten.Daaronderbev∈denzichdev∞rdezeregiozotyπschemijnwerkerswon∈≥ndiebijzonderk≤∈zijn,maareenprachti≥uitstral∈gheen.Methetsamenvoe≥nvandezewon∈≥nblijfteenkarakteristiekbeeldv∞rderegiobehouden.Bovendiencre?erjeaantrekkelijkewon∈≥n∈eenbijzondereom≥v∈g.Anderv∞rbeeld.ParkstadLimburgvergrijstrelatiefsterk.Devraagnaarzorg≥sχktewon∈≥nzaldaard∞rfl∈k→e≠men.Der≥lijkewon∈≥nklakkel∞s→evoe≥naandev∞rraadis∈dezeregio≥enoptie,wantdereedsvermeldesl∞pkostenkomener∈feitebovenop.Daarbij:dedynamiekvandewon∈gmarktis∈eenkrimpregiorelatief≥r∈g,waard∞rbewo≠rsdiezorgbehoevenhunwon∈gniets≠l(≥noeg)verkochtkrij≥n,terwijldies≠lheidjuistbijdezegroepvanbelangis.Indewetenschapdatbijdezedoelgroep?desenioren?hetpartici̲erewon∈gbezith∞gisendatdeverhuismobiliteit∈dezeregioenonderdezegroepbeperktis,moetenweonzestrategiebijstel≤n.Veelmeerdanv∞rheengaanweonsrichtenopdeaanpasbaarheidvanhetbestaandewon∈gbezitomtekomen→teen(zorg)≥sχktwon∈gaanbod.Doelisdatmensenzolangmo≥lijk∈hunei≥nwon∈gku∩enblijvenwo≠n?ndatdezorgaanbieders∈dezewon∈gdejuistezorgku∩en≤veren.Hetzijntweev∞rbeeldenuiteenruimerpakketvantwaalfonorthod⊗emaatre≥≤nwaarwe∈ParkstadLimburgmeeaandeslagzijn.Wanthoeweldeechterealisatienogv∞ralv∞ronsli>,zijnwewelalaandeslag.Weconcentrerenonsmetdeonorthod⊗emaatre≥≤n∈eerste∈stantieopvijfwijken∈deregio:vijfproeftu∈en∈deproeftu∈zegmaar.Datdoenwesamen:≥meenten,regio,prov∈cie,Rijk,env∞ral∞kdecorporatiesenanderemaatschappe-lijkeorganisaties.PrOeftUiNEenproeftu∈heeftalsei≥nschapdatjenietzekerweetwatdeopbrengstgaatworden.Zoals≥zegd,krimpiseenv∞rNederlandonbekendfenomeenendatvraa>νeenmaalomexperimenten.InParkstadLimburgwetenwe∈mid∂sd∞rervar∈≥nend∞ronder-zoekw?ldateenaantaluitgangspuntenhelptbijhetoptimaliserenvandeopbrengstvandietu∈:Wepakkendezaakopregionaalniveauop.AlsstadsregioPark-stadLimburgverkerenwe∈deprei≥positiedateraleen∫enssamenwerk∈gsverbandli>,waarb∈≠nweku∩enopereren.Maarmeteenzodui∂ijkregiona≤won∈gmarktiseenaanpakopdatniveauhoedan∞kdeeni≥juiste.Ookdecorporatiesgaan∈dit≥bieddaaromsteeds∫ensieversamenwerken.∈vesterenl∞nt.InopdrachtvanVROM,prov∈cieenParkstadiseenMaatschappelijkeKostenBatenAnalyseuit≥voerdvande≥plandeherstructurer∈gvandewon∈gmarkt.Kortengoed:d∞rkomendedece∩ia500miljoeneurote∈vesteren∈dew∞nsec→r,cre?erjeeenleefbaarheidswinst' van 1,2 miljard euro.
Proeftuin: meekijken = meedoen. We weten in Parkstad wat er
moet gebeuren. En we hebben de plannen en idee?n h?e we de wo-
ningmarkt krimpproof willen maken. Komende jaren zal blijken welke
onorthodoxe maatregelen uit de proeftuin uitgerold worden over de
regio en vervolgens verder over het land. Zo worden we van proef-
tuin gidsregio. Het adagium ∈vesterenl∞nt′trekikdaarbijgraagzobreedmo≥lijk:kaπtaalkracht,maar∞kdenkkrachtiszeerwelkom.En⊥erbijdevis:meekijkenismeedoen.Partijenuitderegiozelf≠menhet≤euwendeelvande∈vester∈gv∞rhunreken∈g.Ge-ziendebelan≥nv∞rderestvanhetlandis⊂stantieelmeedoen'
door het Rijk een logische en broodnodige aanvulling.
Reacties