In Huizen liet woningcorporatie de Alliantie een jarenzeventigcomplex met seniorenflats renoveren. Zoals bij de meeste geslaagde renovatieprojecten was succes vooral te danken aan een grondige voorbereiding en goed overleg. "Renoveren is maatwerk", stelt Floor Mattijssen van de Alliantie vast. "Zodra tijdens het renovatieproces een woning even overgeslagen moet worden omdat de omstandigheden van de bewoner dat zo gebieden, dan moet daar ruimte voor zijn."
huizen loefzij project 110www.renda.nl
extra online
In Huizen liet woningcorpo-
ratie de Alliantie een jaren-
zeventigcomplex met senio-
renflats renoveren. Zoals bij
de meeste geslaagde reno-
vatieprojecten was succes
vooral te danken aan een
grondige voorbereiding en
goed overleg. "Renoveren
is maatwerk", stelt Floor
Mattijssen van de Alliantie
vast. "Zodra tijdens het
renovatieproces een woning
even overgeslagen moet
worden omdat de omstan-
digheden van de bewoner
dat zo gebieden, dan moet
daar ruimte voor zijn."
huizen loefzij project
110
tekst tosca vissers
foto's ir. bart duvekot architecten
huizen loefzijproject 110 www.renda.nl
extra online
Niet dat de bewoners ontevreden waren over hun woningen. Integen-
deel. Het complex Loefzij oogde keurig, met opgeruimde galerijen en een
goed onderhouden binnentuin. "De oude flats waren wel toe aan een
grondige update", vertelt Floor Mattijssen, procesmanager bij de Alliantie
Gooi en Vechtstreek in Hilversum. "Het zijn altijd al seniorenflats
geweest, maar ze voldeden niet helemaal meer aan de huidige standaard
voor een seniorenwoning." Zo zijn de galerijgangen te smal voor twee
passerende rollators of om bij noodgevallen een bewoner snel op een
brancard af te kunnen voeren. Zaken waarmee De Alliantie sterk reke-
ning wil houden gezien de doelgroep. "De tendens is om bejaarde
mensen zo lang mogelijk in hun eigen oude vertrouwde omgeving te laten
wonen, zolang hun gezondheid dat toelaat. Om een zekere mate aan
levensloopbestendigheid voor een seniorencomplex te garanderen,
moeten dus de nodige voorzieningen worden getroffen", zegt Mattijssen
Enqu?tE
Het gebouw straalde v??r de renovatie een typische jarenzeventigsfeer
uit. Met dominante rode bakstenen muren, ook binnen in de trappenhui-
zen. Dichte aluminium borstweringen tegen de balkonreling en donkere
gangen afgewerkt met bruine schrootjes en gebakken plavuizen. De
Alliantie pakte het renovatieplan slim aan; de corporatie liet een
enqu?te rondgaan bij de bewoners waarin kon worden aangegeven wat
zij verbeterd of anders wilden hebben in hun complex. Informatie die
hout snijdt. Want in een klap wordt duidelijk waar de woonbehoeften
van deze bewoners liggen en waar de zere plekken zitten. Informatie
waarmee de woningcorporatie en architect Menno Trautwein van Bart
Duvekot architecten direct aan de slag konden. Een groot voordeel was
ook dat de aannemer voor de nieuwbouw van het complex destijds,
Coen Hagedoorn Bouwgroep uit Huizen, nu ook weer voor de renovatie
werd ingeschakeld. "Deze aannemer is zeer vertrouwd met het gebouw
?n met de mensen die er wonen en dat werkt perfect", zegt Trautwein.
HoogbEjAARd
Interessant aan deze renovatie is dat het uiterlijk van dit relatief nieuwe
gebouw toch fors is veranderd. Het gebouw oogt nu veel transparanter.
"Door op een paar plekken een kleine ingreep te doen, is het woon-
comfort aanzienlijk verbeterd." Mattijssen vindt het bijzondere aan dit
project dat deze seniorenflats, die in 2007 aan de binnenkant grondig
werden verbouwd, ook aan de buitenkant flink zijn aangepakt. "Bij de
meeste galerijflats worden na een renovatie slechts de balustrades en
de vloeren verhoogd. De grote plus aan dit project is dat nu al sterk
rekening wordt gehouden met een bewonersgroep die straks hoogbe-
jaard zal zijn. Zolang ze nog fit en goed ter been zijn, hoeven zij niet
naar een bejaardentehuis. Hun leeftijd vraagt wel om extra voorzienin-
gen." Naar die situatie wil de Alliantie streven althans. "Daarom kozen
we voor bredere galerijen en royalere entrees waar met gemak een
brancard horizontaal uit gedragen kan worden in plaats van verticaal."
Mattijssen is oprecht trots dat dit allemaal gerealiseerd kon worden
zonder huurverhoging. "Heel veel dingen tegelijk in ??n, die dan ook
nog op een esthetisch verantwoorde wijze voor elkaar zijn gekregen.
Zonder afbreuk te doen aan de oorspronkelijke architectuur die toch vrij
dominant was," zegt Trautwein. "En zonder de bewoners jarenlang in
een verbouwing te laten zitten", vult Mattijssen aan.
AAnpAk op wonIngnIvEAu
Aanvankelijk stond het complex op de nominatie om gesloopt te
worden. Dat bleek geen optie omdat de oudere bewoners, sommigen
zijn dik in de negentig, bezwaren maakten om op hoge leeftijd nog te
moeten verkassen. Om die reden is er ook voor gekozen om de aanpak
van de renovatie zodanig te organiseren dat de bewoners tijdens de
verbouwing niet hun huis uit hoefden. Samen met de bewoners werd
vastgesteld op welke punten het complex nog aan de wooneisen
voldeed en waar de verbeterpunten zaten. Het gebouw is in 1972
gebouwd en bestaat uit een blok met dertig beneden- en bovenwonin-
gen en de vierlaagse appartementenflat met zeventig appartementen
met galerijontsluiting. Het gerenoveerde maakt deel uit van een carr?
rond een groen binnengebied en wordt louter bewoond door senioren.
"Opvallend was dat het complex na veertig jaar nog in bijzonder goede
technische staat was", zegt Trautwein. "Omdat de plattegronden nog
steeds prima zijn, hebben we die ook zo gelaten." Wel is isolatieglas
aangebracht waar nog enkel glas in de ruiten zat en is het hang- en
sluitwerk vervangen met extra licht bedienbaar materiaal. Het woonge-
bouw heeft een nieuwe centrale cv-ketel gekregen. Het buitenmetsel-
werk is schoongespoten, de ramen en deuren zijn geheel vervangen, al
het houtwerk is opnieuw geschilderd en er is een ruimte gemaakt voor
het parkeren en opladen van scootmobiels.
AAnpAk op coMplExnIvEAu
De grootste ingrepen ondergingen de gemeenschappelijke ruimten van
het appartementengebouw. Voor meer transparantie zijn de dichtgemet-
selde buitengevels van het hoofd- en vluchttrappenhuis compleet
vervangen door glazen puien en transparante trappartijen. Het interieur
van het centrale trappenhuis heeft nu witgestuukte wanden en plafonds
met naturel houten deuren en leistenen tegelvloeren. De woningen zijn
veel beter toegankelijk gemaakt door de galerijen op te hogen. Op
voorstel van de architect zijn de galerijen op de zonkant over de hele
lengte voorzien van een strook uitkragende balkons, als toevoeging op
de bestaande balkons die voor een groot deel verkeerd geori?nteerd
De Alliantie pakte het renovatieplan slim aan; de corporatie liet een
enqu?te rondgaan bij de bewoners waarin kon worden aangegeven
wat zij verbeterd of anders wilden hebben in hun complex.
Interessant aan deze renovatie is dat het uiterlijk van dit relatief nieuwe
gebouw toch fors is veranderd.
huizen loefzij project 110www.renda.nl
extra online
liggen. Elke woning heeft aan de zonkant een balkon gekregen, die de
entrees een stuk royaler maakt. Door een stalen constructie tegen de
gevel aan te zetten, is extra draagkracht gecre?erd. "Een forse investe-
ring weliswaar, maar het heeft de galerijen veel breder gemaakt. In elk
geval breed genoeg voor passerende rollators", zegt Mattijssen. De
bewoners hebben haar laten weten dat ze erg blij zijn met de balkons.
"Ze kunnen nu uitgebreid v??r hun eigen deur in de middagzon zitten.
Zelfs toen de renovatie begin vorig jaar nog in volle gang was, werden
bij de eerste lentezon vrijwel direct tafels, stoelen en bloembakken op
de balkons gezet." Ook zijn de bewoners zeer te spreken over het
lichte en opengewerkte trappenhuis, dat wachtend op de lift uitgebreid
uitzicht biedt over de straat en de binnentuin.
vooRkEuREn
In de voorbereidingstijd en tijdens de renovatiewerkzaamheden zijn
verschillende bijeenkomsten georganiseerd met bewoners, corporatie,
architect en aannemer. Bewoners werden uitvoerig ge?nformeerd over de
veranderingen die op stapel stonden. "Toen we lieten zien dat de stenen
muren werden vervangen door glazen puien, leverde dat idee een hele-
boel vragen op over privacy, bijvoorbeeld. Het mocht niet zo worden dat
iedereen zomaar de galerijen op kan stappen." Mattijssen begrijpt die
bezorgdheid wel. De Alliantie heeft zoveel mogelijk naar de voorkeuren
van de bewoners geluisterd. "Ook hun voorstellen over zaken zoals
veiligheid en geborgenheid namen we mee. De kans op twijfel of stem-
mingmakerij over de voorgestelde veranderingen is immers re?el aanwe-
zig. Veel problemen hebben we ondervangen met goede communicatie.
Ook daarin leveren we maatwerk". Volgens Mattijssen leer je veel bewo-
ners persoonlijk kennen door deze manier van samenwerking. "Het
contact met de bewoners, en dat ligt ook sterk aan de bewonerscommis-
sies, is zeer intensief omdat je zoveel met elkaar optrekt."
De architecten hebben regelmatig een 3D-voorstelling laten zien over
hoe het complex er mogelijk uit zou zien en hoe alle losse onderdelen,
oud en nieuw, uiteindelijk harmonieus op elkaar zouden aansluiten. "De
meest in het oog springende nieuwe gebouwelementen zijn de
balkons", zegt Trautwein. "Met behulp van de 3D-techniek kregen de
bewoners een goed beeld over het eindresultaat en ze gaven daarbij
aan wat zij ervan vonden. We luisteren naar hun voorkeuren aanwijzin-
gen die we zoveel mogelijk in het plan hebben ge?ntegreerd. Op deze
manier groeide het vertrouwen in een voor hen ingrijpende verbou-
wing!", aldus Trautwein.
"De oude flats waren
wel toe aan een
grondige update",
vertelt Floor Mattijs-
sen, procesmanager
bij de Alliantie Gooi
en Vechtstreek in
Hilversum.
Links: elke woning
heeft aan de zonkant
een balkon gekre-
gen. Door een stalen
constructie tegen de
gevel aan te zetten,
is extra draagkracht
gecre?erd.
Situatieschets.
Reacties